Do cuộc sống khó khăn, chồng hay đau ốm, không có nghề nghiệp ổn định nên vợ chồng anh chị T.V.B. và L.T.G. ở thôn An Trung Đồng, xã Triệu Độ thường xuyên cãi vã khiến cho không khí gia đình luôn nặng nề, ảnh hưởng không nhỏ đến con cái. Mâu thuẫn vợ chồng nhưng không chịu nhường nhịn nhau, không đồng sức làm ăn nên gia đình họ nhiều năm liền thuộc diện hộ nghèo. Để giúp anh B. và chị G. hòa thuận, chí thú làm ăn, xây dựng gia đình ấm no, hạnh phúc, Ban công tác Mặt trận và Tổ hòa giải thôn An Trung Đồng thường xuyên đến nhà vận động, giải thích, phân tích đúng, sai cho hai vợ chồng, nêu cao ý thức chung tay vun đắp hạnh phúc gia đình, vượt khó phát triển kinh tế để có điều kiện nuôi các con ăn học.
     “Mưa dầm thấm lâu”, sau một thời gian được Ban công tác Mặt trận và tổ hòa giải thôn khuyên nhủ, anh B. và chị G. đã nhận ra khuyết điểm của mình, cam kết đồng thuận, đầu tư chăn nuôi, trồng trọt hiệu quả. Nhờ vậy, đến nay gia đình anh chị đã thoát khỏi hộ nghèo, ổn định cuộc sống. Chị G. chia sẻ: “Trước đây, gia đình vợ chồng tôi bất đồng quan điểm nên chuyện “Cơm không lành, canh không ngọt” thường xuyên xảy ra, đã nghèo đói không khí gia đình lại luôn nặng nề. Nhờ mặt trận, tổ hòa giải của thôn, xã tận tình giải hòa nên chúng tôi hòa thuận, động viên nhau làm ăn, cuộc sống đỡ khó khăn hơn hẳn”.
Trường hợp khác, gia đình chị Đ.T.V. ở thôn An Trung Đồng bị hộ liền kề tranh chấp đất đai kéo dài hơn một năm nên không thể xây dựng nhà để ở. Năm 2021, được tổ hòa giải của thôn đến can thiệp, hòa giải, xử lý, giải quyết dứt điểm đất tranh chấp giữa hai gia đình nên chị V. thuận lợi xây dựng nhà, ổn định cuộc sống. Chị V. cho biết: “Sống trong căn nhà xuống cấp, mỗi khi mùa mưa bão đến chúng tôi đứng ngồi không yên nên dự định xây dựng nhà mới cao ráo, an toàn hơn. Tuy nhiên, việc xây dựng nhà bị cản trở do hộ liền kề tranh chấp đất đai. May nhờ có tổ hòa giải thôn đến giải thích thấu tình, đạt lý, hộ tranh chấp đất vỡ vạc đúng, sai và chấp nhận trả đất nên chúng tôi thuận lợi xây dựng hoàn thành nhà ở”.
Nhờ phát huy tốt vai trò của trò của mình nên Tổ hòa giải thôn An Trung Đồng đã thuyết phục, vận động thành công các bên đi đến thỏa thuận, tự nguyện giải quyết với nhau các mâu thuẫn, tranh chấp trên nguyên tắc tôn trọng ý kiến, quyền và lợi ích hợp pháp của các bên, người có quyền và nghĩa vụ có liên quan, không xâm phạm lợi ích của nhà nước và lợi ích công cộng. Ông Trương Dinh, Tổ trưởng Tổ hòa giải thôn An Trung Đồng cho biết: “Trong năm 2021, chúng tôi tổ chức hòa giải 5 vụ tranh chấp đất đai, trong đó, có 3 vụ hộ liền kề, 2 vụ trong 1 gia đình, khi hòa giải xong các hộ gia đình rất phấn khởi, yên tâm xây dựng nhà ở ổn định cuộc sống. Đối với các gia đình có mâu thuẫn chúng tôi thực hiện nhiều cách giải hòa khác nhau, tạo đồng thuận cho các bên, từ đó, người dân tự nhận thức cái sai của mình, thẳng thắn nhìn nhận và cam kết cùng nhau xây dựng hạnh phúc gia đình, từng bước ổn định cuộc sống”.
Triệu Phong là huyện có địa bàn rộng, dân cư đông, đời sống chủ yếu là sản xuất nông nghiệp. Do nhiều nguyên nhân khác nhau như đông con, nhận thức và ý thức xây dựng tổ ấm gia đình còn nhiều hạn chế; tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ phức tạp… Xác định công tác hòa giải và xây dựng các mô hình an ninh trật tự (ANTT) tại cơ sở có ý nghĩa rất quan trọng, Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện đã phối hợp với các ban, ngành, địa phương, chỉ đạo ủy ban MTTQ Việt Nam các xã, ban mặt trận các khu dân cư trên địa bàn huyện thành lập tổ hòa giải cơ sở. Chỉ đạo, hướng dẫn ủy ban MTTQ Việt Nam cấp xã lồng ghép hoạt động hòa giải ở cơ sở trong các phong trào, cuộc vận động tại cộng đồng dân cư, đặc biệt là cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” nhằm gắn công tác hòa giải ở cơ sở với nhiệm vụ phát triển văn hóa - xã hội ở địa phương.

Hiện nay, toàn huyện có 92 thôn, khu dân cư, mỗi thôn, khu dân cư thành lập 1 - 2 tổ hòa giải cơ sở. Các tổ hòa giải đã giải quyết kịp thời những mâu thuẫn nảy sinh từ cơ sở. Bên cạnh đó, ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp còn xây dựng các mô hình ANTT phù hợp với địa bàn như: Mô hình khu dân cư đảm bảo trật tự bến bãi và bảo vệ tàu thuyền các xã vùng biển; mô hình niệm phật đường đảm bảo ANTT và xây dựng nông thôn mới; mô hình tiếng kẻng an ninh và tệ nạn ma túy; mô hình khu dân cư bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu…
Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Triệu Phong Trần Việt Dũng cho biết: “Hoạt động của các tổ hòa giải cơ sở và mô hình ANTT đã góp phần tăng cường đoàn kết trong cộng đồng dân cư, phòng ngừa và hạn chế vi phạm pháp luật, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương. Trong thời gian tới, huyện tiếp tục duy trì hoạt động các mô hình ANTT và tổ hòa giải, các mô hình phải phù hợp với đặc thù của mỗi vùng, miền. Nâng cao chất lượng đội ngũ hòa giải viên, thường xuyên củng cố, kiện toàn hòa giải viên. Tăng cường theo dõi, kiểm tra việc củng cố, kiện toàn về tổ chức và hoạt động hòa giải ở cơ sở. Biểu dương, khen thưởng kịp thời những người có nhiều thành tích trong công tác hòa giải cơ sở”.

Tác giả bài viết: Lê Cảnh Thu