Chúng tôi có dịp đến thăm mô hình chăn nuôi bò thịt thâm canh của gia đình ông Nguyễn Văn Tung đúng thời điểm gia đình ông đang cho xuất chuồng 10 con bò thịt ra thị trường chuẩn bị cho dịp tết. Dẫn chúng tôi ra chuồng nuôi tham quan mô hình trước khi xuất bán, nhìn từ xa ấn tượng đầu tiên chúng tôi lầm tưởng đây là “đàn trâu”, lại gần mới biết và được ông Tung giới thiệu đây là giống bò chuyên thịt BBB, thân hình đen bóng có con nặng đến 8 tạ, chỉ nhìn đàn bò thôi là ai nấy đều thích thú. Mô hình chuồng trại chăn nuôi được bố trí một cách bàn bản khoa học.

Ông Tung cho biết đây là mô hình của Trung tâm Khuyến nông tỉnh triển khai hỗ trợ cho gia đình ông. Trước tình hình chăn nuôi các gia súc, gia cầm khác gặp khó khăn về dịch bệnh và tiêu thụ thì chăn nuôi bò thịt thâm canh là một hướng đi đầy triển vọng cho các hộ dân. Bò đưa vào nuôi là giống bò chuyên thịt lai BBB với độ tuổi từ 8 - 12 tháng tuổi, trọng lượng trung bình 180 - 200 kg/con, với quy mô 10con. Giống bò đưa vào thực hiện mô hình là giống bò hướng thịt lai BBB được bình tuyển dựa trên các tiêu chuẩn của bò hướng thịt. Là kết quả của chương trình Cải tạo đàn bò dùng tinh bò BBB phối giống cho đàn bò cái nền lai Zebu, F1 chọn lọc tạo ra giống bò thịt, có năng suất cao và khả năng thích nghi tốt với điều kiện môi trường chăn nuôi ở Quảng Trị.

Trong quá trình chăn nuôi ông được cán bộ kỹ thuật Trung tâm Khuyến nông tỉnh hướng dẫn tận tình cụ thể, cái nào cần thiết là ông ghi ra vở, ra giấy để thực hiện áp dụng vào chăn nuôi hiệu quả. Ông Tung chia sẻ kinh nghiệm nuôi: “trong quá trình nuôi để đàn bò nhanh lớn thì khẩu phần ăn hằng ngày phải phù hợp với lứa tuổi, giai đoạn sinh trưởng phát triển của bò, thức ăn thô xanh: cỏ voi, cỏ tự nhiên, chuối, ngô sinh khối, rơm, thức ăn ủ chua (đảm bảo 10 - 15% trọng lượng bò); Thức ăn tinh: thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh, cám gạo, bã sắn khô (đảm bảo 1-1,5% trọng lượng bò); Ngoài ra gia đình tôi thêm rỉ mật mía, muối và bổ sung khoáng đa lượng, vi lượng bằng tảng đá liếm”

Ông Tung phấn khởi: "Nhà nông thì phải trồng trọt, chăn nuôi, năm nào nhà tôi cũng phát triển chăn nuôi gần tết là xuất bán, kiếm ít tiền để trang trãi cho các hoạt động sinh hoạt gia đình trong dịp tết. Có năm cũng chỉ ngang vốn nhưng năm nay nuôi theo phương thức mới của bên Khuyến nông hướng dẫn đàn bò phàm ăn, lớn nhanh, khỏe mạnh, hình thể to lớn vượt trội hơn so với các giống khác, đặc biệt cơ bắp phát triển, nỗi rõ nhất phần cơ mông, ngoại hình đẹp. Đến hôm nay trọng lượng đo đếm được tổng 10 con này là 6 tấn 1 tạ 57 cân và giá bán là 80.000đ/1kg. Tổng thu trên 490 triệu qua quá trình nuôi trừ toàn bộ chi phí: 200 triệu tiền giống, 140-150 triệu tiền thức ăn và công chăm sóc, sau khi trừ toàn bộ chi phí gia đình còn 130 triệu. Từ nguồn lãi này, gia đình tôi sẽ có thêm khoản thu nhập đón một cái Tết sung túc. Tôi dự định trích ra một ít tiền từ nguồn lãi, tiêu dùng vào việc mua sắn trong dịp tết, mua một chậu hoa mai và một chậu quất để chưng tết, phần còn lại sau tết nguyên đán, gia đình tôi sẽ đầu tư cải tạo mở rộng khu chuồng trại nuôi, tái đàn và tăng thêm số lượng đàn bò thịt nuôi thâm canh này”.

Mô hình chăn nuôi bò thịt thâm canh với việc tận dụng thức ăn phế phụ phẩm nông nghiệp, cỏ, ngô làm thức ăn ủ chua tạo nên nguồn thức ăn dồi dào cho chăn nuôi với nguồn dinh dưỡng lớn, từ đó sẽ hạ giá thành đầu tư ban đầu, gia tăng hiệu quả kinh tế. Việc chăn nuôi theo hình thức nhốt sẽ tạo nên cảnh quan môi trường nông thôn sạch sẽ không còn phân thải chăn nuôi vương vãi khắp nơi đường làng ngõ xóm. Với chăn nuôi nhốt nguồn phân bò sẽ thu hoạch một cách dễ dàng, đây là lượng phân hữu cơ lớn, được tái sản xuất sử dụng cho việc trồng cỏ, trồng ngô sinh khối phục vụ lại hoạt động chăn nuôi bò. Tạo nên một mô hình theo hướng hữu cơ, tuần hoàn, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Trao đổi với chúng tôi, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Trị, ông Trần Cẩn cho biết: Từ kết quả của chương trình cải tạo đàn bò trên địa bàn tỉnh Quảng Trị đã được thực hiện trong những năm vừa qua. Năm 2023, Trung tâm Khuyến nông triển khai, thực hiện mô hình Chăn nuôi bò thịt thâm canh. Việc triển khai thành công mô hình đã mở ra hướng đi mới về chăn nuôi bò tập trung theo quy mô gia trại an toàn sinh học, sử dụng nguyên liệu, phụ phế phẩm sẵn có tại địa phương biến thành thức ăn giàu dinh dưỡng, đảm bảo vệ sinh môi trường theo hướng bền vững. Thông qua mô hình sẽ thay đổi tập quán chăn nuôi từ quảng canh sang đầu tư thâm canh, có quản lý. Từ đây làm tiền đề phát triển chăn nuôi bò thịt góp phần tăng giá trị tổng sản phẩm nông nghiệp, tăng thu nhập̣, nâng cao đời sống của nhân dân và tạo việc làm cho lao động tại địa phương. 

Ông Cẩn cho biết thêm trong thời gian tới Trung tâm Khuyến nông sẽ tiếp tục triển khai chương trình cải tạo đàn bò theo hướng chuyên thịt. Triển khai nhân rộng mô hình chăn nuôi bò thịt thâm canh, vỗ béo an toàn sinh học thực hiện các mô hình trình diễn giúp nông dân đến học tập, nhân rộng; giúp người chăn nuôi hiểu được lợi ích của cải tạo con giống, áp dụng các biện pháp kỹ thuật chăn nuôi bò thâm canh theo dạng mô hình chăn nuôi tuần hoàn, từ con giống đến thức ăn chăn nuôi. Hình thành và phát triển các chuỗi khép kín, các chuỗi liên kết trong chăn nuôi bò giống và bò thịt trên địa bàn tỉnh Quảng Trị, góp phần đảm bảo an toàn dịch bệnh, vệ sinh môi trường và hiệu quả kinh tế. Nhằm đẩy mạnh phát triển đàn bò thịt của tỉnh, trong đó phấn đấu tỷ lệ đàn bò lai của tỉnh đến năm 2025 (theo nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Quảng Trị lần thứ 17) đạt trên 75%.

Phan Việt Toàn